Θωμάς Ζωγράφος
Στα πλαίσια του «_local», μέρος της σειράς γεγονότων: «Performance now v.6: Επιτελεστικές μεθοδολογίες και αστικό τοπίο» επισκεφθήκαμε με την Αγγελική Αυγητίδου τον Πάνο Κούρο και την Ευαγγελία Μπασδέκη την παλιά Δροσοπηγή. Η διαδρομή και τα ερείπια μέσα στο ομιχλώδες και βροχερό τοπίο σε ένα υψόμετρο 1200 μέτρων - ως αίσθηση από την φυσιογνωμία του τοπίου προκύπτει το όριο ουρανού και γης - μας πρόσφεραν την αφορμή να αναστοχαστούμε τα αίτια και τις επιπτώσεις της εμφύλιας διαμάχης. Στο αφηγηματικό μέρος συζητήσαμε συμβάντα που αφορούσαν στις όψεις του τραγικού όπως αυτές μεταφέρονται μέσα από την ρυθμικότητα του χρόνου στο ιστορικό πλαίσιο κάθε εποχής και πως βιώνουν οι άνθρωποι την εμπλοκή τους στο δαιδαλώδες του νοήματος του ιερού. Τα συμβάντα αφορούσαν κατοίκους της Δροσοπηγής και το πως βίωσαν το μένος του εμφυλίου πολέμου και την έννοια του ιερού.
Για ένα δευτερόλεπτο πάλεψα ανάμεσα σε δύο συναισθήματα...
«Ξεκινήσαμε για να επιτεθούμε στο ύψωμα Κουλκουθούρια, διηγείται η Θεοδώρα Ζήκου. Ήταν τη νύχτα στις 12 Μάη του '49. Στις τέσσερις το πρωί το πυροβολικό μας άρχισε να βομβαρδίζει τις εχθρικές θέσεις. Ριχτήκαμε στην επίθεση. Φτάνουμε κοντά στα συρματοπλέγματα, κάτω από τα πυρά του εχθρού, ανοίγουμε κόβοντας τα ένα πέρασμα και προχωράμε στις θέσεις των εχθρικών μυδραλιοβόλων. Τα μετατρέπουμε σε σκόνη με τα πάντσερ μας και τους "σταυρούς" μας. Ο εχθρός αναγκάζεται να εγκαταλείψει τις θέσεις του. Εκείνη την αποφασιστική στιγμή, ο διοικητής μας θέλησε να στείλει ένα επείγον μήνυμα στη διπλανή ομάδα. Το παίρνω και τρέχω μέσα από το πυρακτωμένο σίδερο και τη σκόνη των εχθρικών οβίδων. Ξαπλώνω καταγής, προχωρώ σερνόμενη πάνω στους αγκώνες μου, μετά σηκώνομαι και ξαναρχίζω το τρέξιμο. Βρήκα το λοχαγό, του έδωσα το μήνυμα και ξαναπαίρνω το δρόμο της επιστροφής. Γυρνώντας, συνάντησα δύο τραυματισμένους συντρόφους. Τους έδεσα τα τραύματα. Ο εχθρός κάνει αντεπίθεση. Πρέπει να επιστρέψω στη μάχη, για να πάω την απάντηση. Όπως έτρεχα, έπεσα πάνω σε έναν αγωνιστή ξαπλωμένο στη γη, γεμάτο αίματα. Ήταν ακίνητος. Τον αναγνώρισα από το πουκάμισό του. Ήταν ο ίδιος ο αδερφός μου. Γονατίζω πλάι του και τον φωνάζω με τ' όνομά του. - Αντώνη!.. Αντώνη!..
Καμιά απάντηση. Τον ανασηκώνω λίγο. Δε ζούσε πια. Η οδύνη με χτύπησε σαν γροθιά. Για ένα δευτερόλεπτο πάλεψα ανάμεσα σε δύο συναισθήματα. Από τη μια, ο νεκρός αδελφός μου. Από την άλλη, η μάχη που περίμενε. Διάλεξα τη δεύτερη. Τον άφησα. Η βοή της μάχης με κατάπιε ξανά. Φτάνω, δίνω την απάντηση στο διοικητή. Με ρώτησε γιατί τα μάτια μου ήταν γεμάτα δάκρυα. Του είπα ψέματα- Δεν είναι τίποτα, σύντροφε διοικητά, από τον καπνό». Ιστορία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ). (Οι Δροσοπηγιώτισσες, Θεοδώρα Ζήκου και η αδερφή της Ευγενία Ζήκου υπήρξαν από τις πρώτες γυναίκες που κατατάχθηκαν στον Δημοκρατικό Στρατό. Λίγο αργότερα τις ακολούθησε και ο μικρότερος αδερφός τους, ο Αντώνης). Εντός του πλαισίου της αφήγησης της, με μια χρονική απόσταση περίπου εικοσιπέντε αιώνων, μπορεί κανείς να ψηλαφίσει -χωρίς απαραίτητα να συνδέσει ή να ταυτίσει- τα πρόσωπα του μύθου των Λαβδακιδών, με τα κεντρικά πρόσωπα της αφήγησης της Θεοδώρας Ζήκου , όπως τα συναντά κανείς στην τραγωδία του Σοφοκλή, Αντιγόνη. Η διαδρομή συνεχίστηκε με την επίσκεψη στον ιερό Ναό της Αγίας Τριάδος, που κτίστηκε μέσα στα ερείπια του παλαιού Ναού. Το «κυκλάμινο του εμφυλίου», που φύτεψαν η Ευαγγελία Μπασδέκη με την Αγγελική Αυγητίδου μπροστά από τα ερείπια του Ναού, ολοκλήρωσε την διαδρομή.
תגובות